بررسی تطبیقی فعل مجهول در زبان‌های فارسی و عربی از منظر دستوری و معنایی

فعل از مهم‌ترین مقولات زبان و از ارکان اصلی جمله است که در فارسی و عربی به اقسام گاه مشابه تقسیم می‌شود. یکی از اقسام اصلی فعل که در هر دو زبان هم وجود دارد، فعل مجهول است. گرچه به ظاهر این تسمیه بین دو زبان مشترک است و به نظر می‌رسد، افعال مجهول در هر دو زبان کاملاً معادل یکدیگرند؛ اما از آنجا که فعل مجهول در فارسی از زوایای مختلف و گسترده‌تر از عربی مورد بحث قرار گرفته است، در این مقاله در پی پاسخ به این سؤالات هستیم که به جز ساختار دستوری مجهول در زبان عربی آیا می‌توان ساختار‌های دیگری یافت که از نظر معنایی مجهول به حساب آیند؟ و چه رابطه‌ای میان ساختار‌های دستوری و معنایی فعل مجهول در دو زبان وجود دارد؟ و تفاوت‌ها و شباهت‌های دستوری و معنایی فعل مجهول در فارسی و عربی چیست؟ حاصل این پژوهش می‌تواند از بسیاری از خطاهای دانشجویان در ترجمه بکاهد و از جمله نتایج آن می‌توان به این مورد اشاره کرد که در هر دو زبان یک فعل کمکی به عنوان مجهول‌ساز شناخته شده است و نیز در هر دو زبان فعل‌های دو وجهی وجود دارد و در زبان عربی در ساختار مجهول علاوه بر تغییرات صرفی تغییرات صوتی نیز رخ می‌دهد.